Oktawowa miara odległości między częstotliwościami A i B to taka liczba r, że
(B~=~A \cdot 2^r)
W muzyce europejskiej (w odróżnieniu od muzyki np. indyjskiej albo arabskiej) oktawa została podzielona na dwanaście odcinków. Odcinki te nie są równej długości w hercach, natomiast są równe w mierze oktawowej. Dzięki temu każdy następny odcinek jest równy długości poprzedniego odcinka, pomnożonej przez pewną stałą. Stała ta wynosi (2^{\frac{1}{12}} \approx 1.05946309). Wynika to z prostej przyczyny - oktawa została podzielona na odcinki o długości (\frac{1}{12}) oktawy.
Próbując wytłumaczyć oktawę w inny sposób, można powiedzieć tak: oktawa to coś jak dwa-razy-wyższość (częstotliwości). Jeżeli dźwięk Y jest dwa razy wyższy od dźwięku X , to innymi słowy Y jest wyższy o jedną dwa-razy-wyższość od X. Jeżeli Z jest cztery razy wyższy od X, to powiedzielibyśmy, że Z jest wyższy o dwie dwa-razy-wyższości od X. Dlaczego dwie? Weźmy dźwięk X . Potem wyobraźmy sobie dźwięk Y dwa razy wyższy od niego. Następnie wyobraźmy sobie coś dwa razy wyżej niż Y i nazwijmy to Z. W sumie Z będzie miał częstotliwość cztery razy wyższą od X. Natomiast będą to dwie dwa-razy-wyższości, jedna od X do Y, i druga od Y do Z.
Podaję tutaj tabelę która pokazuje zależność pomiędzy częstotliwością a oktawą. Dodałem jeszcze kolumnę struna, która pokazuje jak zależności wyglądają np. na strunie gitary. Należy tutaj pamiętać, że połowa struny drga dwa razy szybciej niż cała struna, a więc daje dźwięk o oktawę wyższy niż dźwięk całej struny.