Akordy bez prymy

To, że C7 i G♭7 mają te same dźwięki jako tercję i septymę, jest pewnym szczególnym przypadkiem bardziej powszechnego zjawiska. Bardzo często zdarza się, że różne akordy mają bardzo wiele wspólnych dźwięków. Przyjrzyjmy się akordowi Cmaj7. Składa się on z dźwięków C, E, G, B . Powiedzmy że jako oszczędni gitarzyści, opuścimy prymę (od grania prymy jest basista). Wtedy zostajemy z dźwiękami E, G, B. Jest to nic innego, niż czysty Em (e-moll). To oznacza, że widząc na kartce napisane Cmaj7 możemy zagrać czysty Em i będzie to brzmiało dobrze.

Możemy uzupełnić Em o septymę i zagrać Em7. Basista wtedy gra C, my gramy Em7. Co się wtedy dzieje? Cały akord składa się wtedy z dźwięków C, E, G, B, D , czyli jest to Cmaj9.

W ten sposób dostajemy do ręki proste narzędzie: chcąc zagrać akord major 9 bez prymy, możemy zagrać akord moll-siedem oparty na tercji żądanego akordu major. Brzmi skomplikowanie? Na gryfie będzie prostsze.

Zamiana czterodźwięku na trójdźwięk

Każdy czterodźwięk po usunięciu jego prymy zamienia się w trójdźwięk. Powstaje pytanie, w jaki? To zależy od tego, jaki był to czterodźwięk. Spróbujmy to uporządkować.

czterodźwięk trójdźwięk
major mollowy
siedem zmniejszony
mol siedem durowy
mol siedem pięć minus mollowy

Takich zamian nie stosuje się raczej w praktyce.

Zamiana pięciodźwięku na czterodźwięk

Gitarzyści, kiedy potrzebują akordów pięciodźwiękowych, usuwają z nich prymę i grają czterodźwięk, który pozostał. Oto przykłady kilku stosowanych podmian:

zapisany pięciodźwięk grany czterodźwięk
Cmaj9 Em7
G9 Bm7♭5
Am9 Cmaj7
F13 Am7♭5(add11) bez tercji

Słowo komentarza na temat F13. Zwyczajowo, w akordach dominantowych typu 13 omija się składnik ♯11. Jeżeli autor kwitu chce, aby zagrano ♯11, musi to wyszczególnić, na przykład w ten sposób: F13♯11.

W tabeli widać cztery podstawowe rodzaje podmian. Spróbuj przetransponować te podmiany, np. potrzebując zagrać akord Fmaj9, jaki czterodźwięk wybierzesz?