To, że C7 i G♭7 mają te same dźwięki jako tercję i septymę, jest pewnym szczególnym przypadkiem bardziej powszechnego zjawiska. Bardzo często zdarza się, że różne akordy mają bardzo wiele wspólnych dźwięków. Przyjrzyjmy się akordowi Cmaj7. Składa się on z dźwięków C, E, G, B . Powiedzmy że jako oszczędni gitarzyści, opuścimy prymę (od grania prymy jest basista). Wtedy zostajemy z dźwiękami E, G, B. Jest to nic innego, niż czysty Em (e-moll). To oznacza, że widząc na kartce napisane Cmaj7 możemy zagrać czysty Em i będzie to brzmiało dobrze.
Możemy uzupełnić Em o septymę i zagrać Em7. Basista wtedy gra C, my gramy Em7. Co się wtedy dzieje? Cały akord składa się wtedy z dźwięków C, E, G, B, D , czyli jest to Cmaj9.
W ten sposób dostajemy do ręki proste narzędzie: chcąc zagrać akord major 9 bez prymy, możemy zagrać akord moll-siedem oparty na tercji żądanego akordu major. Brzmi skomplikowanie? Na gryfie będzie prostsze.
Każdy czterodźwięk po usunięciu jego prymy zamienia się w trójdźwięk. Powstaje pytanie, w jaki? To zależy od tego, jaki był to czterodźwięk. Spróbujmy to uporządkować.
czterodźwięk | trójdźwięk |
---|---|
major | mollowy |
siedem | zmniejszony |
mol siedem | durowy |
mol siedem pięć minus | mollowy |
Takich zamian nie stosuje się raczej w praktyce.
Gitarzyści, kiedy potrzebują akordów pięciodźwiękowych, usuwają z nich prymę i grają czterodźwięk, który pozostał. Oto przykłady kilku stosowanych podmian:
zapisany pięciodźwięk | grany czterodźwięk |
---|---|
Cmaj9 | Em7 |
G9 | Bm7♭5 |
Am9 | Cmaj7 |
F13 | Am7♭5(add11) bez tercji |
Słowo komentarza na temat F13. Zwyczajowo, w akordach dominantowych typu 13 omija się składnik ♯11. Jeżeli autor kwitu chce, aby zagrano ♯11, musi to wyszczególnić, na przykład w ten sposób: F13♯11.
W tabeli widać cztery podstawowe rodzaje podmian. Spróbuj przetransponować te podmiany, np. potrzebując zagrać akord Fmaj9, jaki czterodźwięk wybierzesz?